Otoczenie makroekonomiczne

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z GUS oraz Komisji Europejskiej.

W 2020 r. finalna dynamika PKB Polski spadła o -2,8% r/r. Wskutek pandemii koronawirusa COVID-19 polska gospodarka musiała zmierzyć się ze spadającym poziomem inwestycji (-10,9% p.p.) oraz niższą konsumpcją gospodarstw domowych (-3,2% p.p.). Z drugiej strony, wzrost poziomu wydatków rządowych (0,7 p.p.) oraz pozytywne saldo handlu zagranicznego (0,4 p.p.) utrzymały polską gospodarkę na relatywnie dobrym poziomie względem innych państw Unii Europejskiej – według danych Komisji Europejskiej recesja w Polsce była jedną z najniższych, a mniejszy spadek aktywności gospodarczej zanotowała wyłącznie Litwa (spadek o -0,9% r/r). Mimo znaczącego spowolnienia analitycy Komisji Europejskiej prognozują, że w 2021 r. sytuacja polskiej gospodarki powinna wrócić do poziomu sprzed pandemii, a prognozowany poziom PKB może wynieść 3,1% r/r.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Narodowego Banku Polskiego.

Kursy wskazanych walut są istotnym wskaźnikiem z punktu widzenia Grupy PGNiG głównie ze względu na ich wpływ na koszty pozyskania gazu w segmencie Obrót i Magazynowanie. Kurs dolara wpływa głównie na rozliczenia z dostawcami gazu w kontraktach długoterminowych i przychody ze sprzedaży ropy, a kurs euro ma wpływ na zakup gazu z kierunku zachodniego

W 2020 r. ceny gazu ziemnego w Europie zanotowały istotny spadek w stosunku do cen notowanych na amerykańskim Henry Hub. Średnia cena gazu ziemnego na holenderskim hubie TTF wyniosła w tym czasie 9,35 EUR/MWh – spadek o ponad 30% w porównaniu do analogicznego okresu r/r. Porównując te same okresy, notowania gazu ziemnego na Henry Hub spadły o 1,98 EUR/MWh do poziomu średnio 5,84 EUR/MWh. Średnia cena surowca w Stanach Zjednoczonych zmniejszyła się w tym czasie o 25,3%. Tym samym, w minionym roku spread między tymi dwoma obszarami handlu zmniejszył się o blisko 39,1%, tj. o 2,25 EUR/MWh i wyniósł w 2020 r. średnio 3,51 EUR/MWh. Największy spread cenowy odnotowano w grudniu: 9,58 EUR/MWh.

Źródło: Opracowanie własne na postawie danych NYMEX oraz ICE.

W 2020 r. średnioważona spotowa (RDNiBg) cena gazu w Polsce wyniosła średnio 50,60 PLN/MWh, 15,86 PLN/MWh mniej niż w 2019 r. Ceny gazu były silnie skorelowane z cenami gazu w Niemczech i szerzej, na rynkach europejskich. Średni spread pomiędzy spotowymi cenami (dla produktu Day Ahead) na TGE oraz na GASPOOL w 2020 r. wyniósł 1,77 EUR/MWh.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych TGE oraz EEX.

Sytuacja na rynku gazu ziemnego w Europie i na świecie ma przełożenie na wyniki finansowe Grupy PGNiG głównie ze względu na jego wpływ na segment Obrót i Magazynowanie zarówno po stronie kosztowej, jak i przychodowej.

W I kwartale 2020 r. doszło do załamania cen ropy. Pandemia koronawirusa doprowadziła do wprowadzenia obostrzeń epidemiologicznych w wielu krajach, co skutkowało spadkiem popytu. Pod koniec kwartału rozpoczęła się również wojna cenowa pomiędzy Rosją a Arabią Saudyjską, których celem było obniżenie cen ropy. W II kwartale obie strony doszły do porozumienia, lecz popyt spadł jeszcze silniej (szczególnie w kwietniu), a rynek znalazł się w stanie bardzo znaczącej nadwyżki podażowej. Porozumienie stron o ograniczeniu produkcji sprawiło, że przez resztę roku sytuacja na rynku ropy stopniowo polepszała się.

W III kwartale 2020 r. średnia cena miesięczna znajdowała się w wąskim przedziale $40-45/bbl, natomiast listopad i grudzień były miesiącami silnego wzrostu cen. Informacja o pojawieniu się szczepionki na koronawirusa i zamówienia przez wiele państw jej hurtowych ilości przełożyła się na wzrost ceny baryłki ropy Brent, która osiągnęła poziom $50, najwyższy od lutego.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z ICE oraz NYMEX.

Średnie zapotrzebowanie na ropę naftową w 2020 r. spadło o 8,86% względem roku poprzedniego i wyniosło 92,22 mln baryłek dziennie. Zapotrzebowanie na ropę w grupie największych światowych konsumentów spoza OECD (ang. Organisation for Economic Cooperation and Development – Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) spadło o 6,28%. Pozostałe kraje azjatyckie również zanotowały spadek zapotrzebowania. Podaż ropy na świecie została zmniejszona w 2020 r. o 6,31% względem roku poprzedniego. Produkcja najmocniej spadła w grupie OPEC – o 11,72%. Wydobycie zostało zwiększone jedynie przez Chiny – o 0,82%, a kraje dawnego Związku Radzieckiego zmniejszyły swoją podaż o 1,15%.

Sytuacja na rynku ropy naftowej w Europie i na świecie ma przełożenie na wyniki finansowe GK PGNiG głównie ze względu na jej wpływ na segment Poszukiwanie i Wydobycie (głównie sprzedaż ropy naftowej wydobywanej w Norwegii) oraz koszt pozyskania gazu z importu w segmencie Obrót i Magazynowanie.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Oddziału Obrotu Hurtowego.