Otoczenie konkurencyjne

Wydobycie krajowe gazu ziemnego w Polsce w 2020 r. wyniosło ok. 41,8 TWh, z czego podmioty konkurencyjne względem PGNiG wydobyły 0,7 TWh. Udział konkurencji w wydobyciu krajowym wynosi ok. 1,6%.

Głównymi konkurentami PST są główni gracze na rynku energetycznym tacy jak Shell, Total, RWE, Equinor itp., którzy równolegle działają na rynku obrotu gazem sieciowym, LNG i energią elektryczną na wszystkich rynkach, na których PST jest obecna.

Konkurentami na rynku detalicznym gazu ziemnego w Polsce są najwięksi sprzedawcy energii elektrycznej, którzy poszerzają swoją działalność o sprzedaż gazu ziemnego. Główni i najbardziej aktywni konkurenci PGNiG OD w 2020 r. na rynku gazu to: Fortum; Enea, Energa Obrót, Axpo, Elektrix.

W ramach rynku obrotu detalicznego LNG podstawowymi konkurentami są: DUON Dystrybucja sp. z o.o.; NOVATEK Polska sp. z o.o.; CRYOGAS M&T POLAND S.A., BARTER sp. z o.o., Shell Polska sp. z o.o. oraz Gaspol S.A. Zgodnie z posiadaną wiedzą konkurencja realizuje silne działania inwestycyjne w zakresie rozbudowy taboru cystern oraz urządzeń wykorzystywanych w obszarze LNG. W obszarze bunkrowania LNG największą aktywność konkurencyjną wykazuje DUON Dystrybucja sp. z o.o., Barter S.A., Cryogas sp. z o.o., Gascom sp. z o.o. oraz podmioty zagraniczne, m.in. Nauticor oraz Gasum.

Na polskim rynku dystrybucji gazu funkcjonują 52 konkurencyjne OSD (Operatorzy Systemów Dystrybucji), z czego:

• 19 podmiotów to podmioty, których podstawową działalnością jest pełnienie funkcji OSD, w tym 4 działają w tzw. zamkniętych strefach dystrybucyjnych;
• 33 podmioty nie pełnią funkcji OSD w ramach swojej podstawowej działalności, w tym 29 podmiotów działa w tzw. zamkniętych strefach dystrybucyjnych.

Łącznie na terenie 278 gmin prowadzą działalność konkurencyjne OSD oraz podmioty związane z regazyfikacją skroplonego gazu ziemnego (bez koncesji na dystrybucję gazu ziemnego), natomiast w obszarach 133 gmin funkcjonują zarówno konkurencyjni OSD, jak i PSG.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PSG

* UNIMOT System Sp. z o.o. oraz Blue LNG Sp. z o.o.
** Pozostali OSD, którzy funkcjonują na terenie dwóch i mniej gmin.

Do firm o największym oddziaływaniu na rynek dystrybucji w Polsce zalicza się podmioty, które posiadają (głównie niezależne od PSG) punkty wejścia do własnych systemów dystrybucyjnych, w tym stacje regazyfikacji LNG i działają na obszarze ok. 40% gmin, w których funkcjonuje konkurencja bezpośrednia PSG. Należą do nich m.in. Duon Dystrybucja Sp. z o.o., G.EN. GAZ ENERGIA Sp. z o.o., Novatek Polska. Pozostali konkurenci charakteryzują się lokalnym obszarem działania lub mniejszą dynamiką ekspansji.

PGNiG TERMIKA w obszarze produkcji ciepła usytuowana jest na rynkach ograniczonych zasięgiem dwóch niepołączonych ze sobą miejskich sieci ciepłowniczych: na terenie Warszawy oraz na terenie Pruszkowa, Piastowa i Michałowic. Udział w produkcji ciepła w Warszawie oraz Pruszkowie sytuuje PGNiG TERMIKA w roli naturalnego monopolisty. Istotnym obszarem konkurencji jest sprzedaż ciepła do klientów końcowych, gdzie prowadzona jest działalność w oparciu o zasady TPA (tzw. dostępu stron trzecich).

PGNiG TERMIKA w zakresie sprzedaży wytworzonej energii elektrycznej działa niemal wyłącznie na rynku hurtowym (sprzedaż klientom końcowym ma znaczenie marginalne). W 2020 r., podobnie jak w latach poprzednich, głównymi podmiotami działającymi na rynku hurtowym były trzy grupy kapitałowe PGE Polska Grupa Energetyczna S.A., TAURON Polska Energia S.A., ENEA S.A., dysponujące łącznie ok. 67% zainstalowanej mocy wytwórczej i generujące ok. 70% ogólnej ilości produkcji w kraju. Największy udział w wytwarzaniu energii elektrycznej posiada grupa kapitałowa PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. Wymienione podmioty, z uwagi na ich udział w rynku hurtowym, niewątpliwie mają przeważający wpływ na tworzenie się cen energii w kontraktach terminowych.